Θαλής

thales

Ο Θαλής, θεμελιωτής της ελληνικής φιλοσοφίας και της μιλήσιας σχολής των κοσμολόγων, γεννήθηκε στη Μίλητο στα 636 π.Χ. και πέθανε σε ηλικία ενενήντα ετών. Ο Ηρόδοτος αναφέρει πως ο Θαλής κατόρθωσε να προβλέψει επιτυχώς μια ηλιακή έκλειψη. Η φιλοσοφία του βασιζόταν σε δυο προϋποθέσεις. Ότι η γη αποτελεί έναν επίπεδο δίσκο που επιπλέει στο νερό και ότι την αρχή του κόσμου αποτελεί το νερό. Όλα προέρχονται από το νερό και όλα καταλήγουν στο νερό. Αυτή η θεώρηση σημαίνει ότι το νερό αποτελεί το πρωταρχικό στοιχείο ύπαρξης και επομένως το οτιδήποτε άλλο στο σύμπαν είναι απλά μια τροποποίηση του ύδατος. Το νερό επικρατεί λοιπόν έναντι των άλλων δομικών φυσικών στοιχείων, της γης, της φωτιάς και του αέρα. Ο Αριστοτέλης αναφέρει πως ο Θαλής πιθανόν να άντλησε τη θεώρηση του αυτή από την παρατήρηση ότι το θρεπτικό στοιχείο όλων των όντων είναι το υγρό και επιπλέον αυτό είναι που κυριαρχεί ποσοτικά έναντι των άλλων τριών στοιχείων. Φυσικά καθοριστικό ρόλο διαδραμάτισε και το γεγονός ότι ο ίδιος ο Θαλής προερχόταν από τόπο όπου η παρουσία του υγρού στοιχείου ήταν έντονη, επρόκειτο δηλαδή για παραθαλάσσια πόλη με ποτάμι και συχνές βροχοπτώσεις. Μια άλλη, ρηξικέλευθη για την εποχή, θεωρία του Θαλή είναι το ότι ο μαγνήτης έχει ψυχή. Για να καταλήξει σε αυτό το συμπέρασμα έθεσε ως ενδεικτικό στοιχείο που σημαίνει την ύπαρξη ψυχής την κίνηση. Ένα νεκρό σώμα εξάλλου δεν κινείται. Αφού λοιπόν ο μαγνήτης έλκει και έλκεται, δηλαδή κινείται, διαθέτει μια μορφή ψυχής. Ο Αριστοτέλης όμως παρατηρεί πως αν ο μαγνήτης διέθετε ψυχή, αναλογικά θα έπρεπε να διαθέτει και ορισμένες ανθρώπινες ιδιότητες, όπως βούληση, ανάληψη πρωτοβουλιών και ποικίλες ορέξεις. Με τον Θαλή ξεπερνάμε την εποχή των θεών και των ηρώων, καθώς και των κοσμολογικών θρησκευτικών δοξασιών. Πλέον τη γη δεν την στηρίζουν οι θεοί, αλλά εναπόκειται στην ανθρώπινη επιστημονική σκέψη να εξακριβώσει την ουσία και το σκοπό του κόσμου.