Για τη μυθολογική Σπάρτη γνωρίζουμε αρκετά πράγματα διαβάζοντας τον Παυσανία, τον μεγάλο αυτό περιηγητή που επισκέφθηκε πολλά μέρη της Ελλάδας και έγραψε με λεπτομέρεια τις εντυπώσεις του απ' όλα όσα είδε και άκουσε. Μας λέει λοιπόν ο Παυσανίας ότι, όπως του διηγήθηκαν στη Σπάρτη, ο πρώτος βασιλιάς αυτής της χώρας ήταν ο Λέλεγας και από το όνομά του οι κάτοικοί της ονομάζονταν Λέλεγες.
Ο Λέλεγας απόκτησε δύο παιδιά, τον Μύλη και τον Πολυκάονα. Σαν πρωτότοκος ο Μύλης θα γινόταν βασιλιάς μετά το θάνατο του πατέρα του. Ο Πολυκάονας παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά του Άργους Τριόπα, που την έλεγαν Μεσσήνη. Ήταν μια πολύ όμορφη και τρομερά φιλόδοξη γυναίκα η Μεσσήνη. Ήθελε οπωσδήποτε να γίνει βασιλιάς ο άνδρας της κι επειδή αυτό ήταν αδύνατο να πραγματοποιηθεί στη Σπάρτη, έπεισε τον Πολυκάονα να φύγουν και να κατοικήσουν σε άλλο μέρος. Έτσι, αφού πέρασαν τον Ταΰγετο, έφθασαν σε μια πολύ όμορφη και εύφορη χώρα, με απέραντες πεδιάδες. Εκεί έχτισαν μια πόλη που την ονόμασαν Μεσσήνη και ο Πολυκάονας έγινε βασιλιάς της καινούργιας του χώρας που ονομάστηκε κι αυτή, για χάρη της όμορφης γυναίκας του, Μεσσηνία. [...] (Από την έκδοση)

Περιεχόμενα

Η Σπάρτη των μύθων
Η Δωρική Πολιτεία
Ένα απέραντο στρατόπεδο
Λυκούργος ο μεγάλος νομοθέτης
Η Μεσσηνία των μύθων
Ποιος έκανε την αρχή;
Ο πρώτος Μεσσηνιακός πόλεμος
Ο δεύτερος Μεσσηνιακός πόλεμος
Ο τρίτος Μεσσηνιακός πόλεμος
Τρεις μεγάλοι στρατηγοί: Κλεομένης, Λεωνίδας, Παυσανίας
Η παρακμή της Σπάρτης